همشهری آنلاین - سیده ام‌کلثوم موسوی : محله پونک مانند هر محله‌ای روزگار خاطره‌ساز و آداب و فرهنگ‌های خاصی داشته که یکی از این آداب محلی، سمنوپزان بوده و هر سال در ماه‌های فروردین و اردیبهشت برگزار می‌شده است. هر خانواده‌ای با هر نیتی در این نذر مشارکت می‌کرد که با آداب خاصی در خانه کدخدای ده پونک برپا می‌شد.
«احترام فدایی» در باره اینکه این نذر از کجا و چطور شروع شد می‌گوید: «مادربزرگم هر بچه‌ای که به دنیا می‌آورد زنده نمی‌ماند. او که از این موضوع بسیار غمگین بوده خوابی می‌بیند و ادای نذر از همان خواب شروع و پس از حاجت‌روایی به رسمی هر ساله از ۸۰ سال پیش در دو ماه اول سال تبدیل می‌شود.»
دختر آخرین کدخدای ده پونک می‌افزاید: «تا زمانی که مادربزرگم زنده بود خودش سمنو را می‌پخت و به مادرم سفارش کرد که پس از مرگش هر ساله این نذر را ادا کند و ما هم کنار ایشان کمک‌حال بودیم. پدرم هر سال گونی‌های پنجاه کیلویی گندم را برای پخت سمنو به خانه می‌آورد و خانم‌های فامیل و همسایه‌ها برای کمک می‌آمدند. تمام مرحله پخت سمنو تا آماده شدن آن حداقل یک هفته طول می‌کشید.»
فدایی با بیان اینکه سمنو را در دیگ بزرگی مسی که به آن پاتیل می‌گفتند، بار می‌گذاشتند می‌افزید: «خانم‌هایی که برای کمک می‌آمدند هر کدام کاری را به عهده می‌گرفتند. عده‌ای آرد الک می‌کردند، بعضی سبزه می‌کوبیدند و در واقع همسایه‌ها در پخت نذری مشارکت کامل داشتند و یک هفته کنار پاتیل سمنو بودند. ما هم برایشان آش بار می‌گذاشتیم و با چای پذیرایی می‌کردیم. سمنو که روی آتش بود، همان طور که خانم‌ها هم می‌زدند، نیت هم می‌کردند. کنار پاتیل مدام ذکر صلوات بود و تا وقتی که آماده شود روضه‌خوانی داشتیم. رسم بود همه تا نزدیکی سحر و تا هنگام پخت سمنو بیدار باشند. پس از پخت سمنو، به همراه نماز صبح دو رکعت نماز حاجت می‌خواندند و طلب حاجت از خداوند می‌کردند.»
به گفته این ساکن قدیمی پونک، همه افرادی که در پخت سمنو کمک می‌کردند پاک و باوضو بودند، چون حضور در پای دیگ آداب خاص خودش را داشت. اهالی پونک به این دیگ اعتقاد داشتند و از این سمنو حتی برای دوستانشان که خارج از کشور زندگی می‌کردند، می‌فرستادند.
فدایی تاکید می‌کند که به حدود هزار نفر سمنو داده می‌شد: «سمنو که آماده می‌شد در ظرف‌های یک کیلویی بین مردم مرادآباد، حصارک و پونک توزیع می‌کردیم. این سمنوپزان تا سال ۱۳۹۸ یعنی دو سال بعد از مرگ مادرم ادامه داشت، اما بعد از آن به دلیل آداب پخت و سختی کار نتوانستیم این نذر را ادامه دهیم.»
به این ترتیب، یکی از آداب ده پونک یعنی سمنوپزان تا ۸۵ سال ادامه یافت و سال ۹۸ خاتمه یافت.
نظر شما